Chúng ta chỉ đọc đầu đề tác phẩm “TÂN ĐÍCH DUY THỨC LUẬN” của tác giả Đại sư Thái Hư liền có khái niệm là tác phẩm Duy Thức Luận này được giải thích theo phương pháp mới mà ở đây không cần phải đọc hết nội dung để xác định ý nghĩa của tựa đề. Sau khi đọc xong nội dung của tác phẩm chúng ta nhận thấy tác giả trình bày sắp xếp và giải thích đúng với danh nghĩa của tựa đề. Theo đó, chúng tôi căn cứ nơi tinh thần của tựa đề là “Tân Đích Duy Thức Luận” liền dịch sang tiếng Việt với danh xưng là “DUY THỨC LUẬN THEO PHƯƠNG PHÁP MỚI” và với danh xưng này cảm thấy không sai lắm ý tưởng của tác giả. Nhằm để thích ứng với trào lưu tư tưởng học thuật của thời đại mới và cũng làm nền tảng căn bản lâu dài về sau cho cho việc nghiên cứu Duy Thức Luận dễ dàng dung thông học lý, Đại sư Thái Hư giải thích Duy Thức Luận Theo Phương Pháp Mới giúp cho các học giả cận đại cảm tình chọn lấy làm phương châm cho việc xây dựng xã hội mới thật sự an lạc chân thật theo nguyên lý của Duy Thức Học.

Theo Duy Thức Học, tư tưởng của Duy Thức qua những tác phẩm lưu truyền xưa nay đã được tàng trử trong văn học Duy Thức với hình thức triết học qua những danh từ chuyên môn giải thích hệ thống vũ trụ nhân sanh vô cùng phức tạp, sâu sắc, người nghiên cứu nếu không nắm vững danh từ chuyên môn của Duy Thức thì khó có thể thông đạt được nguyên lý của tư tưởng Duy Thức. Vũ trụ nhân sanh vốn đã phức tạp thì Duy Thức Học giải thích sự cấu tạo của vũ trụ nhân sanh cũng có rất nhiều danh từ chuyên môn không đơn giản, nhưng không có nghĩa là không thông suốt tư tưởng triết học trong những danh từ phức tạp này của Duy Thức, nó đòi hỏi nơi người tham khảo cần phải gia công tu tập thâm nhập. Từ xưa đến nay, trong quá trình nghiên cứu và phát huy tư tưởng Duy Thức của các học giả đó đây, có ba nhân vật nổi bậc đáng chú ý nhất là: Bồ Tát Thế Thân, Pháp sư Huyền Trang và Đại sư Thái Hư.

Bồ Tát Thế Thân thì đứng trên lập trường Duy Thức Luận để phát huy học thuyết Duy Thức với tác phẩm Duy Thức Tam Thập Luận làm căn bản. Mục đích của Bồ Tát là biện minh vạn hữu vũ trụ nhân sanh đều do Duy Thức biến hiện, nghĩa là không có Duy Thức thì nhất định không có vạn hữu vũ trụ nhân sanh và sự tồn tại của vạn hữu vũ trụ nhân sanh hoàn toàn do Duy Thức quyết định; nhưng Tạng Thức (Thức A Lại Da) thứ tám là Tâm Thức căn bản quyết định sanh mạng tồn vong của vạn hữu vũ trụ nhân sanh nghi vấn từ đâu sanh ra thì không thấy Bồ Tát đề cập đến. Còn hiện tượng vạn hữu vũ trụ nhân sanh quan hệ duyên khởi và sinh hoạt như thế nào chưa thấy Bồ Tát đào sâu vào để biện chứng cụ thể mà có chăng chỉ giải thích tổng quát cho lướt qua. Pháp sư Huyền Trang thì đứng trên lập trường Pháp Tướng Luận để phát huy học thuyết Duy Thức với tác phẩm căn bản là Thành Duy Thức Luận. Pháp Tướng Luận nghĩa là tìm hiểu vạn hữu vũ trụ nhân sanh do Duy Thức Biến do đâu sanh ra và cũng từ đó ngài tìm được bản thể của vạn hữu vũ trụ nhân sanh qua sáu nguyên lý trật tự của tánh không gọi là sáu nguyên lý vô vi, đồng thời ngài cũng tìm được nguồn gốc sanh ra Tạng Thức chính là Tạng Như Lai của Chân Tâm. Còn hiện tượng vạn hữu vũ trụ nhân sanh quan hệ duyên khởi cùng sinh hoạt như thế nào Pháp sư cũng như Bồ Tát Thế Thân chỉ bình luận tổng quát khái niệm mà không thấy biện chứng cụ thể.

Khác hơn Bồ Tác Thế Thân và Pháp sư Huyền Trang, Đại sư Thái Hư lại đứng trên lập trường Đa Nguyên Luận để giải thích hiện tượng thực tại của vạn hữu vũ trụ nhân sanh với tác phẩm Duy Thức Luận Theo Phương Pháp Mới, nhằm khai triển chi li hiện tượng duyên sanh qua lăng kính Duy Thức và hướng dẫn mọi người nhận thức dần dần từng giai đoạn từ dễ đến khó từ đơn giản đến phức tạp của học lý Duy Thức giúp cho học giả khỏi bị ngỡ ngàng trên bước đường tham khảo. Điều đặc biệt, tác phẩm “Duy Thức Luận Theo Phương Pháp Mới” của Ngài đều căn cứ trên quyển “Duy Thức Tam Thập Luận” của Bồ Tát Thế Thân làm nền tảng để diễn giảng, nhưng lối giải thích không rập khuông theo phương thức của Bồ Tát Thế Thân mà ngược lại trình bày Duy Thức Luận theo nhu cầu của thời cận đại tân học cho nên mới có danh xưng là “Tân Đích Duy Thức Luận”. Phương pháp mới của Đại sư Thái Hư giải thích Duy Thức Tam Thập Luận như thế nào, chúng ta hãy duyệt qua tác phẩm của tác giả sau đây:

Đầu tiên, toàn bộ tác phẩm Duy Thức Luận Theo Phương Pháp Mới đều áp dụng phương pháp vấn đáp để giải thích Duy Thức Tam Thập Luận. Ngài đưa ra những mê chấp sai lầm và những thắc mắc thường tình của thế gian thành những câu hỏi làm tiêu đề, rồi kế đó dùng học lý Duy Thức để hoá giải từng bước bằng những phương pháp biện chứng, những thí dụ cụ thể nhằm chuyển hoá vấn đề đi lần vào chân lý Duy Thức một cách khoa học. Ngoài ra Ngài sử dụng những danh từ của thời đại để giải thích những danh từ chuyên môn của Duy Thức, như: Danh từ Ý Chí để giải thích danh từ Tương ưng hằng thẩm của Thức Mạt Na; danh từ Báo Động Phát Hiện để giải thích Tâm Sở Tác Ý; danh từ Thức Thể Sanh Hoá để chỉ cho Thức A Lại Da thứ tám; danh từ Thức Tánh Ý Chí là chỉ cho Thức Mạt Na thứ bảy; danh từ Thức Căn Y Ý là chỉ cho Ý Thức thứ sáu; danh từ Thức Căn Y Sắc là chỉ cho năm Thức Trước..v..v....... và còn rất nhiều danh từ rất thời đại mà trong văn học Duy Thức xưa kia chưa bao giờ dùng đến. Hơn nữa tài năng khéo léo và kỷ thuật sử dụng để diễn giải nguyên lý Duy Thức theo phương pháp mới của Đại sư Thái Hư mà ở đây với khuôn khổ giới thiệu tôi không thể nói lên hết được, chỉ dành cho quý đọc giả khi nghiên cứu đến sẽ cảm nhận ngay.

Điều đáng chú ý nơi tác phẩm này, những chữ nào nằm nghiêng trong dấu ngoặc đơn (......) chính là những lời giải thích thêm của dịch giả để được rõ nghĩa thêm ngõ hầu giúp đọc giả dễ dàng cho việc nghiên cứu. Tôi bắt gặp tác phẩm này của Đại sư Thái Hư trong Thái Hư Đại Sư Toàn Thư về mục Pháp Tướng Duy Thức Học vô cùng thích thú liền dịch sang tiếng Việt trước hết đóng góp vào nền văn học Duy Thức càng thêm phong phú và đa dạng, kế tiếp giới thiệu đến quý đọc giả bốn phương một phương pháp mới vô cùng độc đáo, hy hữu, lôi cuốn người đọc càng thêm tò mò và hấp dẫn người nghiên cứu đi vào tư tưởng Duy Thức một cách tự nhiên không hay biết. Mặc dù trước sức già yếu với tuổi thọ tám mươi tám, tôi cố gắng dịch theo lối thoát văn với mục đích chọn lấy tư tưởng hơn là dịch thuật bị gò bó theo cú pháp Hán học. Lối dịch của tôi nhất định có nhiều chỗ thiếu sót và sai lệnh ý tưởng cao quý của tác giả, kính xin quý vị cao kiến hoan hỷ tha thứ và bổ sung cho được vẹn toàn hơn.

Ngày 15 tháng 3 năm 2016.

Dịch giả cẩn bút,

Thích Thắng Hoan