Người tu hành cần phải có khí chất như thế nào mới dễ nhập đạo?
Đáp: Cần phải cương, kiện, trung, chánh, thuần túy. Cương thì mới có thể gánh vác được A-nậu-đa-la tam-miệu Tam-bồ-đề. Kiện thì mới có thể vì pháp vì người. Trung thì không rơi vào chỗ thiên lệch. Chánh thì chẳng sanh tà tư duy. Ngày xưa, khi ngài Lâm Tế mới vào đạo, đến thân cận ngài Hoàng Bá. Mục Châu thấy Lâm Tế hành nghiệp thuần nhất, liền bảo đến ngài Hoàng Bá hỏi về đại ý Phật pháp. Lâm Tế ba lần đến hỏi, ba lần đều bị ăn gậy. Lại đến Đại Ngu thì ngay một lời liền triệt ngộ được Phật pháp của Hoàng Bá không nhiều. Nên biết lúc bấy giờ triệt ngộ, đều là do lúc bình thường hành nghiệp thuần nhất dẫn đến. Nếu hành nghiệp không thuần nhất, dù có trăm ngàn Hoàng Bá, Đại Ngu cũng đâu triệt ngộ được? Nhưng hành nghiệp của Lâm Tế thuần nhất, cũng do khí chất thuần túy tạo nên vậy. Sách Nho có ghi: “Nhan Hồi sâu kín mà thuần túy, cho nên trở thành cao đệ của Khổng Tử”. Nho gia đã như thế, huống gì là pháp khí của Phật môn, đâu thể trái với điều này?
Xưa nay những bậc được gọi là Đại thiện tri thức, trong Tông môn thì có Mã Tổ, Bá Trượng… trong Giáo môn thì có Thanh Lương, Thiên Thai… Tịnh Độ thì có chín tổ Liên tông. Tất cả đều là những bậc có khí chất cương, kiện, trung, chánh, thuần túy vậy. Nhưng đó là theo Thế đế, tạm nói như thế. Kỳ thật đã là những căn khí đại trí tuệ, tinh hoa phát xuất ra ngoài, há có thể luận bàn ư? Hàng hậu sanh kém nhỏ chúng ta, chí cầu đạo lớn, há không gắng sức sao?